بررسی و ارزیابی نظریۀ استعارۀ مفهومی
author
Abstract:
استعاره در باور شناختگرایانی مانند لیکاف و جانسون برخلاف نظریههای سنتی استعاره، محدود به لفظ و زبان نیست. در این دیدگاه، استعاره موضوعی مفهومی است که در سطح اندیشه و ذهن بشر ایجاد میشود؛ بنابراین استعاره، برخلاف تعاریف سنتی، خاص شعر و ادبیات و تخیل ادبی نیست؛ بلکه نظام مفهومی ما را از انتزاعیترین تا ملموسترین و جزئیترین امور در بر گرفته و در تعریف واقعیتهای زندگی نقشی اصلی را عهدهدار است. جدیترین نقدهایی که بر این نظریه وارد میشود از دو حوزه برخاسته و عمدتاً انتقاد از نوع دادهها و روششناسی این نظریه و در مرتبه دوم انتقاد از نتایج حاصل از دادهها در آن است. این مقاله بر آن است تا به بررسی و ارزیابی جامع نظریۀ استعارۀ مفهومی بپردازد.
similar resources
استعارۀ ادبی و استعارۀ مفهومی
از زمانی که جرج لیکاف و مارک جانسون در کتاب استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم (1980م.)بحث استعارۀ مفهومی را مطرح کردهاند، نزدیک به چهار دهه میگذرد که در این سالهای نسبتاً طولانی، نظریۀ آنان طرفداران بسیاری یافتهاست و در بررسیهای زبانی و پژوهشهای ادبی فارسی نیز نگاه به اندیشۀ این دو زبانشناس آمریکایی، جایگاه ویژهای پیدا کردهاست. در این مقاله، ابتدا اشارهای به این نکته میشود که این ...
full textنقش موضوع در کاربرد استعارۀ مفهومی
استعاره که به الگوبرداری میانحوزهای یا بههر نوع فهم و بیان یک حوزۀ انتزاعی در قالب یک حوزۀ ملموستر اطلاق میشود، یکی از مهمترین موضوعات مطرح در حوزۀ شناختی است و از جایگاه ویژهای برخوردار است. پژوهشگران بسیاری بر این موضوع که استعاره، جزئی جداییناپذیر و عجینشده با زبان ماست صحه نهادهاند. اما در بررسیهای ابتدایی صورتگرفته پیش از انجام پژوهش به نظر میرسید، بسامد و نیز شیوۀ کاربرد استع...
full textاستعارۀ مفهومی در قطعهای به زبان ختنی
از دستاوردهای زبانشناسیِ شناختی کشف این حقیقت است که زبانها اغلب برای ملموس کردن برخی مفاهیم انتزاعی از استعارههای مفهومی بهره میبرند. استعارههای مفهومی به توضیح حوزة مقصد که حوزهای انتزاعی است از طریق حوزة مبدأ که حوزهای ملموس است میپردازند. یعنی از طریق مقایسة حوزة انتزاعی مورد نظر با حوزهای ملموس درک آن را برای شنوندگان راحتتر میکنند. در این پژوهش به تحلیل استعارههای مفهومی موجود ...
full textکاربرد استعارۀ مفهومی در قصاید ناصرخسرو
ناصر خسرو قبادیانی، شاعر اسماعیلی مذهب قرن پنجم (394-481هـ ق) است که در سراسر دیوانش میکوشد تا آرمانها و عقاید خود را در قالب قصیده به سمع و نظر مخاطب برساند. در مقالۀ حاضر تلاش شده است تا بر اساس نظریۀ استعارۀ مفهومی قصاید وی را تحلیل شود. برای پیشبرد کار چهار مقولۀ خرد، تأویل، سخن و بدن انتخاب شد و حوزههای مبدأ در آنها مورد بررسی قرار گرفت. چینش حوزههای مفهومی مبدأ و مشاهدۀ آنها در کنار...
full textبررسی استعارۀ مفهومی «جهان هستی، درخت است» در متون عرفانی
در جستار حاضر، استعارۀ مفهومی «جهان هستی، درخت است» در سه متن عرفانی انسان کامل عزیزالدین نسفی، مرصادالعباد نجمالدین رازی و معارف بهاءولد بررسی میشود. پرسشهای پژوهش عبارتاند از: 1. نویسندگان این آثار کدامیک از دریافتها و تجربههای عرفانی ـ انتزاعی خود را دربارۀ عالم هستی با بهرهگیری از قلمرو مبدأ درخت تبیین کردهاند؟ 2. از انطباق میان حوزۀ مبدأ و مقصد در استعارۀ مفهومی مورد بحث، چه جفته...
full textاستعارۀ مفهومی"شادی" در دیوان شمس
این پژوهش به بررسی استعارههایی میپردازد که با محوریت احساس شادی در دیوان شمس به کار رفتهاند. بنیان نظری پژوهش، نظریة استعارههای مفهومی است که استعاره را از حد ابزاری صرفاً زیباشناسانه به رویکردی برای شناخت و اندیشیدن اعتلا بخشیده است. مولانا در دیوان شمس برای تبیین بسیاری از ویژگیهای شادی، از حوزههای «اشیا»، «جانور»، «خوراک»، «گیاه» و «بازار» مدد جسته و توانسته این مفهوم انتز...
full textMy Resources
Journal title
volume 8 issue 16
pages 51- 84
publication date 2018-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023